Minister start geen onderzoek naar illegale adopties uit Chili door Nederlandse ‘non’

Bron: AD

Demissionair minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) ziet geen reden zelf een onderzoek te starten naar illegale adopties uit Chili door een Nederlandse nep-non. Hij vindt het spijtig dat er in het verleden misstanden zijn geweest, maar laat het verder over aan de autoriteiten in Chili. Wel wil hij in gesprek met Chileense geadopteerden. Dat antwoordt hij op Kamervragen van de SP.

Tijdens de dictatuur van generaal Pinochet in de jaren 70 en 80 zijn volgens schattingen 20.000 Chileense kinderen illegaal in het buitenland geadopteerd. Baby’s die tegenover moeders zogenoemd waren doodverklaard, werden uit ziekenhuizen gestolen. Ook zijn kinderen zonder toestemming van de moeders uit tehuizen gehaald en ter adoptie aangeboden.

Zo’n tweehonderd Chileense kinderen kwamen terecht in Nederland. Zeker de helft van die adopties liep via kindertehuis Las Palmas in Santiago, dat gerund werd door Truus Kuijpers. Uit eerder onderzoek van deze site blijkt dat Kuijpers zich ten onrechte presenteerde als ‘non’, kinderen zonder medeweten van de moeders naar Nederland stuurde, adoptiedocumenten vervalste en geadopteerden later koppelde aan verkeerde biologische families.

Strafechtelijk onderzoek

Politie en justitie in Chili zijn al jaren bezig met een strafrechtelijk onderzoek naar illegale adopties. Ook Kuijpers, die alle beschuldigingen ontkende, is in 2019 verhoord tijdens een bezoek aan Chili, maar zij overleed begin dit jaar. Haar zus, met wie ze samen Las Palmas opzette, leeft nog wel. ‘Uit onderzoek zal moeten blijken wat er precies heeft plaatsgevonden’, schrijft Weerwind in antwoord op vragen van SP-Kamerlid Michiel van Nispen. ‘Ik kan niet op de zaken vooruitlopen.’

Chileense geadopteerden in Nederland, die pas de laatste jaren achter het gesjoemel van kindertehuis Las Palmas zijn gekomen, willen dat Nederland ook zelf onderzoek doet naar het werk van Kuijpers. Dat vindt Weerwind niet nodig. ‘In Chili loopt al een strafrechtelijk onderzoek naar vermeende illegale adoptiepraktijken’, schrijft hij. ‘Ik heb er vertrouwen in dat de Chileense rechtsstaat dit gedegen uitzoekt.’

Structureel misstanden

Een commissie onder leiding van Tjibbe Joustra concludeerde in 2021 na onderzoek dat er structureel misstanden plaatsvonden bij adopties in Nederland. Het kabinet maakte excuses voor de houding van de Nederlandse staat destijds. Adoptie uit het buitenland werd tijdelijk stopgezet, maar is inmiddels weer mogelijk onder strengere voorwaarden.

Weerwind zegt geraakt te zijn door de verhalen over misstanden. Hij wijst erop dat er wordt gewerkt aan verbetering. Zo is er een expertisecentrum (Inea) opgericht waar geadopteerden terecht kunnen voor zorg en ondersteuning bij hun zoektocht naar informatie.

,,Nu zitten veel mensen met vragen over hun afkomst, hun identiteit en adoptie’’, aldus Weerwind. ,,Vragen die niet eenvoudig en misschien nooit beantwoord kunnen worden. Ik wil van de misstanden leren en ik kijk met spijt naar het verleden.’’